Houtpenning 1672 (SES HAVTEN)
Uit private collectie.
Enkelzijdige Dispenning voor hout, O.L. Vrouwekerk.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 12,4 gram.
Diameter: Ø 28 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: 1672
Voorzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
Centraal op het veld, de kapitale letter
T
Teeken
Boven de letter het jaartal.
1672
Omschrift:
SES HAVTEN
Zes bundels hout.
Keerzijde: Blanco.
Lit.: De Schodt, pag.61-62 Pl.L afb.72.
De dispenning was goed voor 6 bundels brandhout in de winter van 1672.
Hier kan de "T" niet verward worden met "Turf", door de randtekst.
Minard-Van Hoorebeke, pag.160 nr.245.
Minard geeft deze foutief aan voor "Tafel van Sint-Catharina".
Hout-penning (HPB 01)
Uit private collectie.
Dispenning voor hout, Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Materiaal: Lood.
Massa: 13,11 gram.
Diameter: Ø 32,2 mm.
Aanmaakplaats:
z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1780-1850
Voorzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
De letters :
A .
O . L . V .
Armen van Onze-Lieve-Vrouw.
Onder de letters, een ovaal in verhoogd reliëf.
Geklopt met het Romeinse cijfer I
Het cijfer I staat voor de 1de, 2de en 3de sectie van de parochie.
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
Centraal op het veld:
HOUT.
Onder de letters, een leeg ovaal in verhoogd reliëf.
Lit.: De Schodt, pag.66 nr.86.
Minard-Van Hoorebeke, pag.137 nr.176.
Volgens De Schodt werd IIII gebruikt voor de 4de, 5de en 6de sectie.
Zowel de voor- en keerzijde werden gebruikt voor de cijfer-aanduiding.
Hier zien we dat wanneer een zijde blanco was, er op de andere zijde een cijfer werd ingeslagen.
Het eerste gebruik
was voor de bedeling van hout. Door de stijgende prijs van het hout werd dit later vervangen door steenkool.
Minard-Van Hoorebeke verklaart de Romeinse cijfers toe aan, de hoeveelheid.
Hout-penning (HPB 02)
Uit private collectie.
Dispenning voor hout, Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Materiaal: Lood.
Massa: 14,03 gram.
Diameter: Ø 32,1 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1780-1850
Voorzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
De letters :
A .
O . L . V .
Armen van Onze-Lieve-Vrouw.
Onder de letters, een ovaal in verhoogd reliëf.
Geklopt met het Romeinse cijfers IIII
De cijfers IIII staat voor de 4de, 5de en 6de sectie van de parochie.
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
Centraal op het veld:
HOUT.
Onder de letters, een leeg ovaal in verhoogd reliëf.
Lit.: De Schodt, pag.66 nr.86.
Minard-Van Hoorebeke, pag.137 nr.176.
Hout-penning (HPB 03)
Uit private collectie.
Dispenning voor hout, Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Materiaal: Lood.
Massa: 13,14 gram.
Diameter: Ø 32,2 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1780-1850
Voorzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
De letters :
A .
O . L . V .
Armen van Onze-Lieve-Vrouw.
Onder de letters, een blanco ovaal in verhoogd reliëf.
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
Centraal op het veld:
HOUT.
Onder de letters, een ovaal in verhoogd reliëf.
Geklopt met het Romeinse cijfer I
Het cijfer I staat voor de 1de, 2de en 3de sectie van de parochie.
Lit.: De Schodt, pag.66 nr.86.
Minard-Van Hoorebeke, pag.137 nr.176.
Variant op HPB 01.
Hout-penning (HPB 04)
Uit private collectie.
Dispenning voor hout, Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Materiaal: Lood.
Massa: 13,26 gram.
Diameter: Ø 32 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1780-1850
Voorzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
De letters :
A .
O . L . V .
Armen van Onze-Lieve-Vrouw.
Onder de letters, een blanco ovaal in verhoogd reliëf.
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
Centraal op het veld:
HOUT.
Onder de letters, een ovaal in verhoogd reliëf.
Geklopt met het Romeinse cijfers IIII
De cijfers IIII staat voor de 4de, 5de en 6de sectie van de parochie.
Lit.: De Schodt, pag.66 nr.86.
Minard-Van Hoorebeke, pag.137 nr.176.
Variant op HPB 02.
Hout-penning (HPB 05)
Uit de collectie, Gilbert Hoef.
Dispenning voor hout, Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Materiaal: Lood.
Massa: 16,26 gram.
Diameter: Ø 31,9 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1780-1850
Voorzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
De letters :
A .
O . L . V .
Armen van Onze-Lieve-Vrouw.
Onder de letters, een ovaal in verhoogd reliëf.
Geklopt met de Romeinse cijfers III.
3de sectie van de parochie.
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
Centraal op het veld:
HOUT.
Onder de letters, een ovaal in verhoogd reliëf.
Gegraveerd met het cijfer 3
3de sectie van de parochie.
Lit.: De Schodt, pag.66 nr.86.
Minard-Van Hoorebeke, pag.137 nr.176.
Hout-penning (HP 06)
Uit private collectie.
Dispenning voor hout, Onze-Lieve-Vrouwekerk.
Materiaal: Lood.
Massa: 13,43 gram.
Diameter: Ø 32,2 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1780-1850
Voorzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
De letters :
A .
O . L . V .
Armentafel van Onze-Lieve-Vrouw.
Onder de letters, een blanco ovaal in verhoogd reliëf.
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord,
en een gladde cirkel.
Centraal op het veld:
HOUT.
Onder de letters, een blanco ovaal in verhoogd reliëf.
Lit.: De Schodt, pag.66 nr.86.
Minard-Van Hoorebeke, pag.137 nr.176.
Penning voor brandhout verdeeld door de armenkamer aan de armen van de parochie, voor bedeling van hout tijdens de winterperiode.Er zijn idem type penningen gekend, waar een cartouche is geplaatst op de voor-, of keerzijde of op beide zijden. In latere fase werd het wijknummer in Romeinse cijfers in de cartouche geslagen.Deze cijfers kunnen voorkomen op één zijde van de penningen.Het eerste gebruik was voor bedeling van hout, door de stijgende prijs van het brandhout werd deze penning ook gebruikt voor bedeling van steenkool.
Kistpenning.
Uit de collectie, Lothar Boerjan.
Enkelzijdige Dispenning voor tegemoetkoming bij overlijden, voor aanmaak van een kist.
Materiaal: Lood.
Massa: 12,82 gram.
Diameter: Ø 29 mm.
Aanmaakplaats:
z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. eind 16e eeuw begin 17e eeuw.
Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.
Een lijkkist/doodskist in hoger reliëf
De kist versiert met krulmotieven.
Keerzijde: Blanco.
Lit.: A. De Schodt, (RBN Volume XXIX 1873) Méreaux de bienfaisance ecclésiatiques et religieux de la ville de Bruges, pag.378 nr. 62.
Minard-Van Hoorebeke, Brabandsche en Vlaamsche gildepenningen, presentatie-, kerk- en armloodjes (Gent 1879) pag.133 nr.161.
Kraambed-penning.
Uit de collectie, Gilbert Hoef.
Enkelzijdige penning, bijstand aan vrouwen in het kraambed.
De juiste datering van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Lood.
Massa: 3,64 gram.
Diameter: Ø 18,6 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 18e a 19e eeuw.
Voorzijde: Binnen twee gladde cirkels.
Een ingeduffeld, pas geboren kindje.
Het rechterampje ontbloot.
Keerzijde: Blanco.
Lit.: A. De Schodt, (RBN Volume XXIX 1873) Méreaux de bienfaisance ecclésiatiques et religieux de la ville de Bruges, pag.378 nr. 61.
Minard-Van Hoorebeke, Brabandsche en Vlaamsche gildepenningen, presentatie-, kerk- en armloodjes (Gent 1879) pag.133 nr.162.
H.Maagd Maria/IHS
Penning/mereaux O.L.Vrouwekerk.
H. Maagd Maria, die ontvlamt.
Juiste functie/datering voor deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: Onbekend.
Diameter: Ø 30 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 19e eeuw.
Voorzijde: Binnen een verhoogde boord.
Gezeten gekroonde en gesluierde H. Maagd Maria.
Omsloten met vlammen.
Op haar rechterarm, het goddelijke kind Jezus.
Onder de heilige, een uitgestrekt liggend personage.
Keerzijde: Binnen een opstaande rand/boord.
Het monogram van Jezus in gotische letters.
IHS
De letter H, wordt bekroond door een kruis.
Lit.: A. De Schodt, pag.374 nr.55.
Minard - Van Hoorebeke pag.133 afb.160.
Wat is de figuur onder de Maagd ? Zou het de demon kunnen zijn ? We weten dat de demon, de draak, of gewoonlijk de helse slang, onder de voeten van Maria, een essentieel kenmerk is van haar beelden, wanneer ze wordt voorgesteld als de moeder van God, een menselijk ras. Volgens de katholieke traditie triomfeerde Maria over de hel, zich openend naar het mensenparadijs en gaf ze de Messias.
Méreaux, (GROS)
Bodemvondst, Sammy Fraeyman.
(Monétaire) penning/mereau O.L.Vrouwekerk.
Juiste functie/datering voor deze penning is onbekend.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 3,36 gram.
Diameter: Ø 21 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1450-1500.
Voorzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
Een staande H. Maria met nimbus,
met kindje Jezus met nimbus op de arm.
Keerzijde: Binnen een gladde cirkel/boord.
In drie regels, en in gotische letters:
★
𝖌𝖗𝖔𝖘
O
Centraal, een (passer) punt.
Lit.: Justice (Tome I) 492.
De Schodt, RNB 1873 Méreaux de bienfaisance ecclésiastique et religieux de la ville de Bruges. pag.378 nr.63 pl.K63.
De mereaux kan een waarde vertegenwoordigen van 1 "groot" (of "Gros")
Volgens De Schodt misschien van 1 denier groot.
Vleespenning (rechthoek)
Uit de collectie, Gilbert Hoef.
Enkelzijdige Vlees-penning O.L.Vrouwekerk.
Zwaar aangetast door corrosie.
Materiaal: Lood.
Massa: 7,75 gram.
Afmetingen: 24,6 mm. x 19,4 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1450-1550
Voorzijde: Gelegen op een staande rechthoek.
Omboord met een gladde rand.
De Gotische letter =V
Vlees
Links van de letter =V, twee horizontale lijnen.
Die de letter en de boord verbinden.
Onderaan twee bolletjes.
Bovenaan tussen de letterbenen, een boletje.
Keerzijde: Blanco.
Lit.: Deschodt,(RBN 1873) pag.377 nr.59.
Minard- Van Hoorebeke, pag.157 nr.237.
Minard toont deze letter, als zijnde de letter A voor de Sint-Anna kerk.
En vermeld deze als broodpenning, met waarde van drie broden en een gift van twee groten in geld.
Vleespenning 1674
Uit private collectie.
Vlees-penning O.L.Vrouwekerk.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 33,42 gram.
Diameter: Ø 51,65 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: 1674.
Voorzijde: Binnen een opstaande gladde boord.
Staande op een halve maan,
gekroonde H. Maagd met nimbus, in de rechterhand een scepter.
Op de linkerarm, het kindje Jezus met nimbus.
Jezus, houd in de linkerhand een wereldbol.
Ter weerszijden van de heilige.
De gesplitste penning-bepaling
VLE / ESCH
Omsloten met het omschrift tussen twee gladde cirkels:
SANCTA . MARIA / ORA . PRO . ИOBIS .
Heilige Maria, bid voor ons
Keerzijde: Binnen een opstaande gladde boord.
Staande H. Bonifatius met mijter, getooid in bisschop gewaad.
In de rechterhand, een kruisstaf.
In de linkerhand, een bijbel.
Ter weerszijden van de heilige, het gesplitst jaartal 16 / 74
Omsloten met het omschrift tussen twee gladde cirkels:
S . BONIFACI . / . ORA . PRO NOBIS.
Heilige Bonifacius, bid voor ons.
Lit.: Deschodt, pag. 77 nr.74.
Minard- Van Hoorebeke, pag. 134 nr. 165.
Vleespenning 1755
Uit de collectie, Gilbert Hoef.
Dispenning voor vlees, O.L.Vrouwekerk.
Materiaal: Lood/tin legering.
Massa: 10,60 gram.
Diameter: Ø 34,3 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: 1755.
Voorzijde: Binnen een verhoogde
gladde boord,
en een gladde cirkel.
Staande op een halve maan,
gekroonde H. Maagd, in de linkerhand een scepter.
Op de rechterarm, het kindje Jezus.
Ter weerszijden van de H. Maria,
VLEE / SCH
en het gesplitst jaartal
17 / 55
Keerzijde: Binnen een verhoogde gladde boord.
In drie regels:
DISCH
O: L:
VRAUWE
Distafel/Armentafel Onze Lieve Vrouw
Lit.: De Schodt, pag.64, Pl.M afb.79.
Dispenning O.L.Vrouw (?)
Uit private collectie.
Dispenning, Onze Lieve Vrouw.
De juiste functie van deze dispenning is niet gekend.
Materiaal: Lood.
Massa: Onbekend.
Afmeting: 26 mm. x 26 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. 17e eeuw.
Voorzijde: Gelegen op een ruitvormig veld.
De boord/kader versiert, met een bolletjeslint.
Een staande Onze-Lieve-Vrouw met nimbus.
De handen samengevouwen, in bid-voorstelling.
Achter de heilige, een stralenkrans in amandelvorm/mandoria.
Links versiert, met een bloem-motief en een toorts (?)
Rechts van de heilige, twee punten/bollen en een bloem-motief.
Ter weerszijden van haar voeten, een hertje.
Keerzijde: Gelegen op een ruitvormig veld.
De boord/kader versiert, met een bolletjeslint.
Een monogram (?) met de dubbele letters C
De C motieven, met steelvormige uiteinden.
Boven de letters een punt/bol tussen schuine strepen/lijnen.
Lit.: De Schodt, pag.60-61 afb.69.
Minard-Van Hoorebeke verklaart de "C's" als een verwijzing naar de H. Catharina.
De Schodt houdt het bij O.L.Vrouw.
Dit kan juist zijn gelet op de stralenkrans in "mandorla", waarin alleen Maria wordt afgebeeld.
Herdenkingspenning op Maria van Bourgondië 1482
Herdenkingspenning, op het overlijden van Maria van Bourgondië.
Voorzien van twee kloppen.
De juiste functie/datering van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Lood.
Massa: 27,84 gram..
Diameter: Ø 32 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 1482-1488
Voorzijde: Binnen een parelrand, en gladde cirkel.
Zittende op een troon, de gekroonde keizer Maximiliaan van Oostenrijk.
In de linkerhand, een rijksappel, getopt met een kruis.
In de rechterhand, een scepter met lelie.
Rechts een klop/bijmerk, wapenschild met adelaar.
Links een klop/bijmerk met bloem/rozet-motief.
Keerzijde: Binnen een parelrand.
Adelaar met de kop naar links gericht.
De vleugels en de klauwen, wijd uitgespreid.
Symbool van het Heilig Roomse Rijk.
Lit.: De Schodt (RBN 1874) Brugge pag.82 nr.88.
Minard-Van Hoorebeke, Brugge, pag.139 nr.181.
D. Laurençot pag.120 nr.13546.
Collectie Gruuthuse Brugge.
Op 27 maart 1482 sterft Maria van Bourgondië en volgens de gebruiken van toen liet de bedroefde echtgenoot, keizer Maximiliaan van Oostenrijk, een armenpenning gieten met zijn attributen. Deze penning diende ter herdenking en werd aan de armen verdeeld in de O.L.Vrouwkerk te Brugge.
Door de vijandelijke houding van de Bruggelingen (omdat de keizer het door zijn echtgenote Maria toegestane "Groot Privilege" na haar dood had ingetrokken, werd hij in 1488 een hele tijd gevangen gehouden in de kelders van "Craenenburg" op de markt van Brugge) heeft Maximiliaan in 1488 Brugge voor goed verlaten.
De herdenkingspenning voor zijn gestorven echtgenote werd daarna niet verder gebruikt omdat er geen giften meer werden verleend.
Weke brood (Hexagonaal)
Uit de collectie, Gilbert Hoef.
Hexagonale dispenning, voor wekelijks brood.
Voorzien van kloppen/bijmerken.
Keerzijde letters-, en cijfers in inkt/verf.
De juiste datering van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Lood.
Massa: 10,61 gram.
Diameter: 28 mm. x 28 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 19e eeuw.
Voorzijde: Gelegen op een zeshoekig veld.
Geprofileerde hexagonale boord.
De letters :
W .
O . L . V
Week, Onze-Lieve-Vrouw.
Ter weerszijden van de letter W
Een geklopt bijmerk, twee aan elkaar zittende lelie's.
Keerzijde: Gelegen op een zeshoekig veld.
Geprofileerde hexagonale boord.
De letters :
B .
. W .
Brood, ... Wijk/sektie
Opengelaten veld, links van de letter W
Voor invullen van het wijknummer.
Rechts boven de letter B,
de geschreven letters en cijfers in inkt-, of verf.
BG 46
Lit.: De Schodt, (RBN 1874) pag.78 nr.77.
Minard-Van Hoorebeke, pag.136 nr.173.
Deze penning werd gebruikt voor wekelijkse bedeling van brood, aan armen van een bepaalde wijk uit de parochie.
Weke brood (Geklopt)
Hexagonale dispenning, voor wekelijks brood.
Voorzien van kloppen/bijmerken op de keerzijde.
De juiste datering van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Lood.
Massa: 10 gram.
Diameter: 28 mm. x 28 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 19e eeuw.
Voorzijde: Gelegen op een zeshoekig veld.
Geprofileerde hexagonale boord.
De letters :
W .
O . L . V
Week, Onze-Lieve-Vrouw.
Keerzijde: Gelegen op een zeshoekig veld.
Geprofileerde hexagonale boord.
De letters :
B .
J . W .
Brood, Wijk/sektie 1
Het cijfer J(1) geklopt bijmerk.
Lit.: De Schodt, (RBN 1874) pag.78-79 nr.77.
Minard-Van Hoorebeke, pag.136 nr.173.
Deze penning werd gebruikt voor wekelijkse bedeling van brood, aan armen van een bepaalde wijk uit de parochie. De Schodt vermeld eveneens met het cijfer J (1) en 3.
Weke brood (Ovaal)
Dispenning, voor wekelijks brood.
Voorzien van kloppen/bijmerken.
De juiste datering van deze penning is niet gekend.
Materiaal: Lood.
Massa: Onbekend.
Diameter: 35 mm. x 28 mm.
Aanmaakplaats: z.pl. Brugge.
Datering: z.j. Ca. 19e eeuw.
Voorzijde: Binnen twee gladde ovalen cirkels.
De letters :
W .
O . L . V
Week, Onze-Lieve-Vrouw.
Ter weerszijden van de letter W
Een geklopt bijmerk, twee aan elkaar zittende lelie's.
Keerzijde: Binnen twee gladde ovalen cirkels.
De letters :
B .
. W .
Brood, ... Wijk/sektie
Opengelaten veld, links van de letter W
Voor invullen van het wijknummer.
Lit.: De Schodt, (RBN 1874) pag.78 pl.M afb.76.
Minard-Van Hoorebeke, pag.138 nr.179.
Deze penning werd gebruikt voor wekelijkse bedeling van brood, aan armen van een bepaalde wijk uit de parochie.
Deel deze pagina